นักบัญชีวิชาชีพอาเซียน

คุณสมบัติ	เอกสารหลักฐาน	ขั้นตอน
ผู้ขอขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA) (ผู้ขอขึ้นทะเบียนฯ) ต้องมีคุณ สมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามตามระเบียบสภาวิชาชีพบัญชี ว่าด้วยการขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN Chartered Professional Accountant) พ.ศ. 2559	ผู้ขอขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA) (ผู้ขอขึ้นทะเบียนฯ) ต้องยื่นคำขอพร้อมแนบเอกสารหลักฐานประกอบการยื่นคำขอขึ้นทะเบียนฯ และต้องลงนามรับรองสำเนาถูกต้องในเอกสารหลักฐานทุกฉบับ โดยยื่นผ่านระบบออนไลน์เท่านั้น	ผู้ขอขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA) (ผู้ขอขึ้นทะเบียนฯ) ต้องดำเนินการตามขั้นตอนการขอขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน ตั้งแต่ยื่นคำขอขึ้นทะเบียน ถึงการได้รับใบรับรองการเป็นนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA)

            นักบัญชีวิชาชีพอาเซียน หมายถึง นักบัญชีวิชาชีพที่ถือสัญชาติของประเทศสมาชิกอาเซียน และมีคุณสมบัติตามระเบียบสภาวิชาชีพบัญชี ว่าด้วยการขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN Chartered Professional Accountant) พ.ศ. ๒๕๕๙ สำหรับการขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA) ในประเทศไทย
            ทั้งนี้ นักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA) จะประกอบวิชาชีพนักบัญชีได้ ตามกิจกรรมที่อยู่ภายใต้ Central Product Classification – CPC รหัส 862 (Accounting, Auditing and Bookkeeping Services) ขององค์กรสหประชาชาติ ซึ่งครอบคลุมงานบริการทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับบัญชี แต่ทั้งนี้ไม่รวมถึงการลงนามในรายงานของผู้สอบบัญชีรับอนุญาต และการให้บริการทางบัญชีอื่นที่กำหนดว่าต้องมีใบอนุญาตภายในประเทศ

สภาวิชาชีพบัญชีในฐานะตัวแทนของผู้ประกอบวิชาชีพบัญชีของประเทศไทย เป็นหน่วยงานที่มีหน้าที่

• ขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN Chartered Professional Accountant: ASEAN CPA) สำหรับนักบัญชีวิชาชีพไทยที่จะไปทำงานต่างประเทศ และ
• ขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพต่างด้าวจดทะเบียน (Registered Foreign Professional Accountant: RFPA) สำหรับนักบัญชีวิชาชีพต่างชาติที่จะเข้ามาทำงานในประเทศไทย โดยปัจจุบัน สภาวิชาชีพบัญชีอยู่ระหว่างเตรียมการเกี่ยวกับการขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพต่างด้าว (RFPA) โดยสรุปขั้นตอนสำคัญในการประกอบวิชาชีพวิชาชีพบัญชีในประเทศอาเซียนได้ ดังนี้

ขั้นตอนที่เกิดขึ้นจากประเทศต้นกำเนิด

• ขั้นที่ 1 ผู้สอบบัญชีรับอนุญาตหรือนักบัญชีที่ผ่านการทดสอบตามประกาศสภาวิชาชีพบัญชีที่ ๑๓/๒๕๖๕ เรื่อง หลักเกณฑ์การทดสอบของผู้ขอขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน และมีคุณสมบัติเป็นไปตามระเบียบสภาวิชาชีพบัญชี ว่าด้วยการขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน ASEAN Chartered Professional Accountant) พ.ศ. ๒๕๕๙
• ขั้นที่ 2 สมัครในระบบออนไลน์ และชำระค่าคำขอขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA) จำนวน 500 บาท
• ขั้นที่ 3 คณะกรรมการกำกับดูแล (Monitoring Committee: MC) ตรวจสอบคำขอขึ้นทะเบียนและเอกสารหลักฐานของผู้ขอขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA)
• ขั้นที่ 4 คณะกรรมการกำกับดูแล (MC) เสนอชื่อผู้ขอขึ้นทะเบียนนักบัญชีอาเซียนต่อคณะกรรมการประสานงานด้านวิชาชีพบัญชีแห่งอาเซียน (ASEAN Chartered Professional Accountant Coordinating Committee: ACPACC) ซึ่งประกอบด้วยผู้แทนจากคณะกรรมการกำกับดูแลของ 10 ประเทศอาเซียนร่วมกันพิจารณาคุณสมบัติของผู้ขอขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA)
• ขั้นที่ 5 คณะกรรมการประสานงานด้านวิชาชีพบัญชีแห่งอาเซียน (ACPACC) อนุมัติการขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA) และออกใบรับรอง ASEAN CPA ซึ่งสภาวิชาชีพบัญชีจะแจ้งผลต่อการพิจารณาให้ผู้ขอขึ้นทะเบียนนักบัญชีวิชาชีพอาเซียนชำระค่าใบรับรอง ASEAN CPA ปีละ 2,000 บาท
              เมื่อดำเนินการจบทั้ง 5 ขั้นตอนนี้ เสมือนกับการขอ "พาสปอร์ต (Passport)" จากสภาวิชาชีพบัญชีเพื่อไปทำงานในต่างประเทศ
              รายชื่อของนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA) ทุกคนจะแสดงที่เว็บไซต์ www.aseancpa.org และนักบัญชีวิชาชีพอาเซียน (ASEAN CPA) ที่ขึ้นทะเบียนของประเทศไทย สภาวิชาชีพบัญชีจะแสดงที่เว็บไซต์ของสภาวิชาชีพบัญชี www.tfac.or.th ซึ่งบุคคลเหล่านี้ คือ ผู้ที่พร้อมในการเคลื่อนย้ายไปทำงานในประเทศอาเซียนอื่นและยินยอมจะปฏิบัติตามกฎระเบียบ
  
  

ขั้นตอนที่เกิดขึ้นจากประเทศผู้รับ
            เมื่อนักบัญชีวิชาชีพอาเซียนมีนักบัญชีที่ประเทศผู้รับเข้ารับให้ทำงานร่วมแล้ว นักบัญชีวิชาชีพอาเซียนผู้นั้นสามารถแสดงหลักฐานเพื่อขอจดทะเบียนเป็นนักบัญชีวิชาชีพต่างด้าว (Registered Foreign Professional Accountant : RFPA) ที่หน่วยงานผู้มีอำนาจกำกับดูแลวิชาชีพบัญชีประเทศผู้รับได้
            ในขั้นตอนนี้เทียบได้กับการขอ "วีซ่า (Visa)" จากประเทศผู้รับเพื่อให้สามารถเข้าไปทำงานในประเทศผู้รับได้โดยต้องเป็นไปตามกฎเกณฑ์ของประเทศผู้รับ และต้องไม่เป็นการประกอบวิชาชีพบัญชีโดยลำพัง แต่ต้องทำงานร่วมกับนักบัญชีวิชาชีพท้องถิ่นของประเทศผู้รับนั้น ๆ
            โดยแสดงภาพขั้นตอนสำคัญในการประกอบวิชาชีพวิชาชีพบัญชีในประเทศอาเซียนได้ ดังนี้