งบการเงินรวม :
มาตรฐานการรายงานทางการเงินที่มีผลบังคับในปี 2559 นี้เกี่ยวกับงบการเงินรวมจะมีผลกระทบกับ NPAEs หรือไม่คะ เนื่องจากดิฉันมีลูกค้าเป็น NPAEs ที่มีบริษัทย่อย และบริษัทร่วม จะยังคงใช้มาตรฐานสำหรับ NPAEs จำนวน 22 บทหรือไม่
คำถามเพิ่มเติมมีดังนี้
1) มาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 28 เงินลงทุนในบริษัทร่วม (ถือปฏิบัติ 1 มกราคม 2559) ขอทราบว่า NPAE จะต้องปฏิบัติหรือไม่ เนื่องจากมีระบุในขอบเขตของมาตรฐานว่า "ต้องถือปฏิบัติกับทุกกิจการที่เป็นผู้ลงทุนซึ่งมีการควบคุมร่วมใน หรือมีอิทธิพลอย่างมีนัยสำคัญเหนือผู้ได้รับการลงทุน"
2) ในกรณีที่ NPAE ต้องปฏิบัติ ได้โปรดอธิบายความหมายของข้อความข้างล่างนี้ซึ่งมีอยู่ในมาตรฐานฉบับนี้
"กิจการต้องใช้วิธีส่วนได้เสียในการบันทึกบัญชีเงินลงทุนในบริษัทร่วมในงบการเงินรวมของตน กิจการที่ไม่มีบริษัทย่อยก็ยังคงต้องใช้วิธีส่วนได้เสียในการบันทึกบัญชีเงินลงทุนในบริษัทร่วมในงบการเงินของตนแม้งบการเงินนั้นจะไม่ใช่งบการเงินรวมก็ตาม กิจการจะไม่ใช้วิธีส่วนได้เสียก็เฉพาะในงบการเงินเฉพาะกิจการที่นำเสนอตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 27"
หากกิจการที่ไม่มีบริษัทย่อยแต่มีบริษัทร่วมซึ่งกิจการมีอิทธิพลอย่างมีนัยสำคัญเหนือบริษัทร่วม จะต้องใช้วิธีส่วนได้เสียในงบการเงินของตนแม้งบการเงินนั้นจะไม่ใช่งบการเงินรวมก็ตาม ดังนั้น จะเรียกชื่องบการเงินนี้ว่างบอะไร เพราะเข้าใจว่าเป็นการทำงบเพิ่มอีกฉบับ โดยที่กิจการจะไม่ใช้วิธีส่วนได้เสียก็เฉพาะในงบการเงินเฉพาะกิจการตามข้อความข้างต้น
(คำถามเดือนมิถุนายน-กรกฎาคม 2559)
ในปี 2559 กิจการที่ไม่มีส่วนได้เสียสาธารณะยังถือใช้มาตรฐานการรายงานทางการเงินสำหรับกิจการที่ไม่มีส่วนได้เสียสาธารณะ (TFRS for NPAEs) ฉบับเดิมอยู่
สำหรับในปี 2560 กิจการที่ไม่มีส่วนได้เสียสาธารณะจะใช้มาตรฐานการรายงานทางการเงินสำหรับกิจการขนาดกลางและขนาดย่อม (TFRS for SMEs) (คาดว่าจะเริ่มใช้สำหรับรอบปีบัญชีที่เริ่มในหรือหลังวันที่ 1 มกราคม 2560 เป็นต้นไป) โดยคาดว่าจะแบ่งระดับของผู้จัดทำบัญชีตาม TFRS for SMEs เป็น 2 ระดับคือระดับกลุ่มกิจการ (ใช้ TFRS for SMEs ทุกบท โดยหากมีบริษัทย่อย และบริษัทร่วมต้องจัดทำงบการเงินรวมซึ่งอาจผ่อนผันระยะเวลาการจัดทำงบการเงินรวมไปปี 2562) และสำหรับกิจการ NPAEs ไม่ซับซ้อน (ใช้ TFRS for SMEs โดยมีข้อยกเว้นในบางบท)
อย่างไรก็ตามหลักเกณฑ์ดังกล่าวอาจจะยังมีการปรับเปลี่ยนเป็นระยะจนกว่ามาตรฐาน TFRS for SMEs ฉบับจริงจะประกาศใช้ ดังนั้นขอให้ท่านสมาชิกศึกษาและติดตามมาตรฐานฉบับดังกล่าว และผลกระทบที่เกิดขึ้นอย่างใกล้ชิด
สำหรับคำถามเพิ่มเติม ..
ท่านสมาชิกต้องพิจารณาก่อนว่าท่านจัดทำงบการเงินตามมาตรฐานการบัญชีชุดใด (TFRS for PAEs หรือ TFRS for NPAEs) หากท่านสมาชิกเป็นกิจการที่ไม่มีส่วนได้เสียสาธารณะและท่านใช้มาตรฐานฉบับ TFRS for NPAEs กิจการต้องถือปฏิบัติตามมาตรฐานการรายงานทางการเงินสำหรับกิจการที่ไม่มีส่วนได้เสียสาธารณะ (TFRS for NPAEs) ในปี 2559 กิจการไม่ต้องปฏิบัติตามมาตรฐานการรายงานทางการเงินฉบับใหญ่ (TFRS for PAEs) เนื่องจาก TFRS for NPAEs ได้มีข้อกำหนดเกี่ยวกับเงินลงทุนในบริษัทร่วมแล้วในย่อหน้าที่ 109 และ 111 ดังนี้
109. เงินลงทุนในบริษัทร่วม หมายถึง เงินลงทุนในตราสารทุนของกิจการ (ซึ่งรวมถึงกิจการที่ไม่ได้ก่อตั้ง ในรูปบริษัท เช่น ห้างหุ้นส่วน) ที่อยู่ภายใต้อิทธิพลอย่างมีนัยสำคัญของผู้ลงทุนและไม่ถือเป็นบริษัทย่อยหรือส่วนได้เสียในการร่วมค้า ผู้ลงทุนถือว่ามีอิทธิพลอย่างมีนัยสำคัญต่อกิจการที่ไปลงทุน เมื่อผู้ลงทุนมีอำนาจในการออกเสียง อย่างน้อยร้อยละ 20 ในกิจการที่ไปลงทุนไม่ว่าจะเป็นทางตรงหรือ ทางอ้อม (เช่น โดยผ่านบริษัทย่อย) ยกเว้นในกรณีที่ผู้ลงทุนมีหลักฐานที่แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่าอิทธิพลนั้นไม่เกิดขึ้น
111. กิจการต้องวัดมูลค่าเงินลงทุนทุกประเภทเมื่อเริ่มแรกด้วยราคาทุน ซึ่งหมายถึงมูลค่ายุติธรรมของสิ่งตอบแทนที่ให้ไปเพื่อให้ได้มาซึ่งเงินลงทุนนั้น รวมทั้งค่าใช้จ่ายในการทำรายการ
อนึ่ง คำว่าทุกกิจการ ตามความหมายของมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 28 ดังกล่าวเป็นกิจการตามมาตรฐานการบัญชีสำหรับกิจการที่มีส่วนได้เสียสาธารณะ ซึ่งขอให้ท่านศึกษาคำนิยามของกิจการที่มีส่วนได้เสียสาธารณะจากย่อหน้าที่ 6 ของ TFRS for NPAEs ซึ่งหมายความถึง ทุกกิจการที่ใช้มาตรฐานการรายงานทางการเงินฉบับใหญ่ (TFRS for PAEs) เท่านั้น แต่ไม่ได้ครอบคลุมถึง NPAEs ที่เลือกใช้ TFRS for NPAEs ครับ
สำหรับคำถามในข้อที่ 2 นั้น หากกิจการ PAEs มีแต่บริษัทร่วม ไม่มีบริษัทย่อย งบการเงินที่จัดทำไม่ได้มีระบุชื่อไว้ชัดเจนในมาตรฐานการรายงานทางการเงิน แต่โดยปกติมักจะใช้ชื่อว่า “งบการเงินที่แสดงเงินลงทุนตามวิธีส่วนได้เสีย” ซึ่งจะเป็นการแสดงเงินลงทุนในบริษัทร่วม และการร่วมค้าด้วยวิธีส่วนได้เสีย
อย่างไรก็ตาม ขอให้ท่านตระหนักว่าท่านใช้มาตรฐานการบัญชีชุดใด (TFRS for PAEs หรือ TFRS for NPAEs) หากท่านใช้ TFRS for NPAEs แล้ว มาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 28 ไม่เกี่ยวข้องกับท่าน ตราบเท่าที่ท่านไม่ได้เปลี่ยนสถานะเป็น PAEs หรือไม่มีข้อกำหนดจากบริษัทแม่หรือผู้ถือใหญ่ให้ท่านถือปฏิบัติตาม TFRS for PAEs เพราะหากท่านมีสถานะเป็น PAEs หรือมีข้อกำหนดจากบริษัทแม่หรือผู้ถือหุ้นใหญ่ให้ต้องปฏิบัติตาม TFRS for PAEs ท่านก็ต้องปฏิบัติตาม TFRS for PAEs ทุกฉบับ
ทั้งนี้ขอให้ท่านทำความเข้าใจก่อนว่าท่านกำลังใช้มาตรฐานการบัญชีชุดใด และปรึกษาผู้สอบบัญชีของกิจการ ซึ่งเป็นผู้ที่มีความรู้และความเข้าใจในกิจการได้ดีกว่า
