การเลิกกิจการ : ปัญหาเรื่องที่ 1 งบการเงินระหว่างการชำระบัญชี สำนักงานได้รับงานตรวจสอบธุรกิจที่อยู่

จากกรณีที่ท่านสอบถาม ตอบเป็นแต่ละข้อคำถามดังนี้

ปัญหาที่ 1 งบการเงินระหว่างการชำระบัญชี

1. รายงานผู้สอบบัญชี เอกสารประกอบการบัญชีไม่มีอะไรผิดปกติ สำนักงานสามารถทำการตรวจสอบได้ ดังนั้น รายงานผู้สอบบัญชีสามารถรายงานได้แบบไม่มีเงื่อนไข ไม่ทราบว่าความเข้าใจนี้ถูกต้องหรือไม่

การพิจารณาว่าจะออกรายงานของผู้สอบบัญชีว่าแสดงความเห็นอย่างไม่มีเงื่อนไขหรือแสดงความเห็นในแบบที่เปลี่ยนไป ท่านต้องพิจารณาตามมาตรฐานการสอบบัญชี  รหัส 700 (ปรับปรุง) เรื่อง การแสดงความเห็นและการรายงานต่องบการเงิน และมาตรฐานการสอบบัญชี  รหัส 705 (ปรับปรุง) เรื่อง การแสดงความเห็นแบบที่เปลี่ยนแปลงไปในรายงานของผู้สอบบัญชีรับอนุญาต แต่อย่างไรก็ดี ท่านยังต้องพิจารณาถึงข้อกังวลอื่น เช่น มิได้ปฏิบัติตามกฎหมายในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการลดทุนจดทะเบียนให้อย่างถูกต้องและมิได้เปิดเผยสถานการณ์ดังกล่าวในงบการเงิน เป็นต้น ซึ่งอาจส่งผลต่อการแสดงความเห็น ตามที่กำหนดไว้โดยย่อหน้า 26 และ 27 ของมาตรฐานการสอบบัญชี รหัส 250 เรื่อง การพิจารณากฎหมายและข้อบังคับในการตรวจสอบงบการเงิน

2. ทุนจดทะเบียนที่ชำระแล้ว ให้แสดงตามเนื้อหาในทางกฎหมายเป็นหลัก เช่น ข้อกำหนดในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ดังนั้น งบการเงินในแต่ละรอบระยะเวลาต้องแสดงทุนจดทะเบียนและทุนที่ชำระแล้วตามเนื้อหาทางกฎหมายที่เกี่ยวข้อง สำหรับแต่ละรอบระยะเวลา โดยต้องระวังมิให้กิจการปฏิบัติผิดไปจากที่กฎหมายได้กล่าวไว้

ทั้งนี้ การลดทุนจดทะเบียนจะต้องปฏิบัติให้ถูกต้องตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ มาตรา 1224 - 1228 ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เช่น มาตรา 1225 กำหนดว่า

"มาตรา 1225 อันทุนของบริษัทนั้นจะลดลงไปให้ถึงต่ำกว่าจำนวนหนึ่งในสี่ของทุนทั้งหมดหาได้ไม่"

3. กิจการต้องเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับส่วนของทุนในงบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของหรือหมายเหตุประกอบงบการเงิน เช่น ตามข้อกำหนดในย่อหน้าที่ 79 ของมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 1 (ปรับปรุง 2558) เรื่อง การนำเสนองบการเงิน หรือ ตามย่อหน้าที่ 43 ของมาตรฐานการรายงานทางการเงินสำหรับกิจการที่ไม่มีส่วนได้เสียสาธารณะ

ปัญหาที่ 2 ธุรกิจไม่ได้ดำเนินการปิดบัญชีมานาน 2 ปี

ในส่วนของการทำบัญชี และการสอบบัญชี ผู้บริหารของกิจการควรจัดให้มีการทำบัญชี และนำส่งให้ผู้สอบบัญชีตรวจสอบและแสดงความเห็นต่องบการเงิน ตามข้อกำหนดของกรมพัฒนาธุรกิจการค้าและกรมสรรพากร

ในกรณีที่ในช่วงเวลาที่ผ่านมากิจการยังมิได้จัดทำบัญชีและนำส่งงบการเงินต่อกรมพัฒนาธุรกิจการค้าและกรมสรรพากร กิจการสามารถแก้ไขให้เป็นไปตามกฎระเบียบของทั้งสองหน่วยงานได้ โดยสามารถศึกษากฎระเบียบและข้อบังคับในการนำส่งงบการเงินและยื่นแบบแสดงรายการเสียภาษีย้อนหลังได้โดยตรงจากทั้งสองหน่วยงาน