ยกระดับการตรวจสอบบัญชีด้วยนวัตกรรมการตรวจสอบ

ยกระดับการตรวจสอบบัญชีด้วยนวัตกรรมการตรวจสอบ

  การตรวจสอบบัญชีกับคุณภาพในการตรวจสอบเป็นของที่อยู่คู่กันและมีความสำคัญอย่างมากต่อการสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้มีส่วนได้เสียในทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องกับการรายงานทางการเงินของกิจการ หลักฐานในการตรวจสอบที่ได้รับในระหว่างการตรวจสอบที่เหมาะสมอย่างเพียงพอ ถือเป็นส่วนสนับสนุนผู้สอบบัญชีในการให้ข้อสรุปและแสดงความเห็นจากการตรวจสอบนั้น
            ทุกวันนี้เราปฏิเสธไม่ได้ว่า ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของการดำเนินงานทางธุรกิจเพื่อประโยชน์นานัปการ หนึ่งในประโยชน์เหล่านั้นก็คือ การเพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินการผ่านการใช้เครื่องมือทางเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้น การสอบบัญชีก็เช่นกัน โดยการนำเครื่องมือทางเทคโนโลยีหรือนวัตกรรมในการตรวจสอบ มาเป็นส่วนหนึ่งของการปฏิบัติงานตรวจสอบเพื่อระบุความเสี่ยงและดำเนินการตรวจสอบเพื่อตอบสนองต่อความเสี่ยงนั้น ทั้งนี้ เพื่อบรรลุความคาดหวังในการเพิ่มคุณภาพและเพิ่มประสิทธิภาพในการตรวจสอบ
            นวัตกรรมคืออนาคตของการตรวจสอบ นวัตกรรมในการตรวจสอบมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ส่วนหนึ่งมาจากความต้องการในการบรรลุวัตถุประสงค์การตรวจสอบโดยใช้เวลาที่น้อยลงหรือต้องการบรรลุวัตถุประสงค์ในการตรวจสอบตามที่กำหนดไว้ในมาตรฐานการสอบบัญชี รายการที่ตรวจสอบมีความซับซ้อน เกี่ยวข้องกับข้อมูลปริมาณมากที่ไม่สามารถใช้การดำเนินการด้วยวิธีการตรวจสอบแบบเดิมได้ หรือทำได้แต่ก็ไม่มีประสิทธิผล ตัวอย่างของนวัตกรรมในการตรวจสอบที่ใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีที่ทันสมัย การวิเคราะห์ข้อมูลและรูปแบบของรายการค้า มีดังต่อไปนี้


ก. เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence : AI)
            ปริมาณของข้อมูลและคุณภาพของข้อมูลที่จะตรวจสอบมีเพิ่มขึ้นอันเนื่องมาจากความซับซ้อนทางธุรกิจ ดังนั้น เพื่อตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงอย่างก้าวกระโดดทางธุรกิจ จึงเปิดโอกาสให้เกิดการค้นคว้าอย่างต่อเนื่องที่จะใช้ข้อมูลที่มีอยู่ในการตรวจสอบอย่างไร ให้เกิดประโยชน์และลดเวลาในการตรวจสอบให้มากที่สุด ซึ่งเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์เป็นทางเลือกหนึ่งที่นำมาใช้ประโยชน์ในการจัดการลักษณะนี้
            เทคนิคปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence Techniques : AIT) คือ เทคโนโลยีที่เด่นชัดที่สุดในการนำมาใช้ในการตรวจสอบเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ที่กล่าวไว้ โดยลักษณะการทำงานจะใช้ประโยชน์จากข้อมูลที่นำเข้าผ่านการจดจำรูปแบบขั้นสูง (Advanced Pattern Recognition) โดยผู้สอบบัญชีใช้ประโยชน์นี้ในการ

  • วิเคราะห์ข้อมูลจากกลุ่มข้อมูลขนาดใหญ่ที่ไม่มีโครงสร้าง เช่น ข้อมูลจากสัญญาทางการค้า ใบแจ้งหนี้และรูปภาพ เพื่อสรุปเป็นข้อมูลที่ให้ประโยชน์สำหรับ การสนับสนุนการตรวจสอบเพื่อเป็นหลักฐานในการตรวจสอบเพิ่มเติมต่อไป
  • วิเคราะห์ชุดข้อมูลขนาดใหญ่ เพื่อช่วยผู้สอบบัญชีระบุและประเมินความเสี่ยง และวางแผนการตรวจสอบเพื่อตอบสนองต่อความเสี่ยงของการแสดงข้อมูลที่ขัดต่อข้อเท็จจริงอันเป็นสาระสำคัญเนื่องจากการทุจริตที่ผู้สอบบัญชีได้ระบุไว้ในช่วงของการประเมินความเสี่ยง



ข. เทคโนโลยีบล็อคเชน (Blockchain)
            เทคโนโลยีบล็อคเชน เป็นหนึ่งในเทคโนโลยีที่สร้างขึ้นเพื่อปฏิวัติการดำเนินธุรกิจในอุตสาหกรรมต่าง ๆ ซึ่งมีศักยภาพมากพอที่จะส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อโลกการเงินและการบัญชีในปัจจุบัน
            นวัตกรรมการตรวจสอบโดยใช้เครื่องมือที่ผสมผสานเทคโนโลยีบล็อกเชนเพื่อการตรวจสอบรายการค้าที่เกี่ยวข้อง ได้สร้างขึ้นเพื่อตอบสนองต่อความเสี่ยงในด้านการตรวจสอบในเนื้อหาของรายการดังกล่าวที่มีความซับซ้อน และเกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีขั้นสูงอย่างมาก การตรวจสอบที่มีประสิทธิภาพบนรายการค้าที่ใช้เทคโนโลยีขั้นสูงนี้จะไม่สามารถจัดการได้หากไม่ใช้เครื่องมือที่มีเทคโนโลยีขั้นสูงเพื่อสนับสนุนแนวทางการตรวจสอบ ตลอดจนอีกนัยหนึ่ง คือการมอบความโปร่งใสที่เพิ่มขึ้นให้กับลูกค้าในการทำธุรกรรมบล็อกเชนของพวกเขา
            เทคโนโลยีบล็อกเชนที่ใช้สำหรับการตรวจสอบนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนกลุ่มผู้ปฏิบัติงานตรวจสอบที่ดำเนินการตรวจสอบกิจการที่มีส่วนร่วมในการทำธุรกรรมบล็อกเชน โดยสามารถดึงข้อมูลจากบัญชีแยกประเภทต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งรวมถึงข้อมูลบิตคอยน์หรือคริปโทเคอร์เรนซีอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ทั้งนี้ การพัฒนาเครื่องมือดังกล่าวนี้ ส่วนหนึ่งได้อาศัยการอ้างอิงจากประสบการณ์ของผู้สอบบัญชีที่มีกับลูกค้าต่าง ๆ ทั่วโลก ผสมผสานเข้าเป็นฟังก์ชั่นในการทำงานซึ่งรวมเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องมือหรือนวัตกรรมนั้น




ค. เทคโนโลยีโดรน หรือ เทคโนโลยีอากาศยานไร้คนขับ (Drone)

            โดรนหรืออากาศยานไร้คนขับเป็นเครื่องมือที่มีลักษณะการทำงานเหมือนเครื่องบินแต่ไร้คนขับที่สามารถบังคับได้จากระยะไกล การนำเทคโนโลยีนี้เข้ามายกระดับในการตรวจสอบที่เห็นได้ชัดคือ การนำมาใช้ประโยชน์เพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการเข้าสังเกตการณ์การตรวจนับสินค้าคงเหลือของลูกค้า การริเริ่มใช้เทคโนโลยีนี้ชี้ให้เห็นถึงประสิทธิภาพในการดำเนินงานตรวจสอบที่เพิ่มขึ้นอย่างมากและเห็นได้ชัดเจนมากขึ้น เช่น การใช้โดรนในการวัดปริมาณของสำรองถ่านหิน ซึ่งหากเปรียบเทียบการใช้โดรนกับการสังเกตการณ์แบบดั้งเดิม จะเห็นได้ว่าการใช้โดรนสามารถเพิ่มระดับความแม่นยำในการวัดปริมาณได้มากขึ้นและลดเวลาในการดำเนินการลง ทั้งนี้ประโยชน์ทางอ้อมที่เกิดขึ้น คือ ประโยชน์ต่อสุขภาพและความปลอดภัยจากการลดการสัมผัสกองถ่านหินนั้น



            นวัตกรรมผ่านเครื่องมือต่าง ๆ ที่ได้ยกตัวอย่างนี้มีความสามารถที่จะมุ่งเน้นในจุดที่มีความเสี่ยง หรือมีความซับซ้อนในการตรวจสอบ เนื่องจากผลลัพธ์ในเบื้องต้นที่ได้รับจากการใช้นวัตกรรมผ่านเครื่องมือนั้นช่วยให้ผู้สอบบัญชีสามารถวิเคราะห์ข้อมูลประชากรได้อย่างสมบูรณ์ ซึ่งหากมีการวิเคราะห์อย่างมีประสิทธิภาพแล้ว จะสามารถเพิ่มมูลค่าในการตรวจสอบโดยการให้คำแนะนำเกี่ยวกับกระบวนการ ตลอดจนการดำเนินการเพื่อลดปัญหาการดำเนินงานทางธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับคณะกรรมการตรวจสอบและคณะกรรมการของกิจการต่อไปได้

โดยสรุปการใช้นวัตกรรมจะมีบทบาทที่สำคัญต่อการตรวจสอบใน 3 ประเด็น คือ

  1. คุณภาพที่เพิ่มขึ้นจากการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ขึ้นเพื่อระบุความเสี่ยงที่ตรงจุดและดำเนินการตรวจสอบเพื่อตอบสนองต่อความเสี่ยงที่ระบุไว้นั้น
  2. ความมั่นใจในการให้ข้อสรุปในการตรวจสอบจากหลักฐานการสอบบัญชีที่ได้รับซึ่งสอดคล้องกับความแม่นยำของผลลัพธ์และการวิเคราะห์ผลลัพธ์อย่างมีประสิทธิภาพ
  3. มูลค่าที่เพิ่มขึ้นทั้งในมุมของการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการเวลาและการให้บริการที่ดีขึ้นซึ่งรวมถึงการให้คำแนะนำในส่วนที่สามารถพัฒนาได้หรือในส่วนที่มีจุดอ่อนที่สำคัญในธุรกิจของกิจการ


            จากที่กล่าวไปข้างต้น เป็นตัวอย่างของนวัตกรรมที่เกิดขึ้น ซึ่งในขณะที่ผู้เขียนนั่งเขียนบทความนี้การพัฒนานวัตกรรมในการตรวจสอบยังคงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้มีส่วนได้เสียที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบ ทั้งนี้ การยกระดับการตรวจสอบด้วยนวัตกรรมการตรวจสอบที่ผสมผสานเทคโนโลยีและเครื่องมือต่าง ๆ นั้น หากจะก่อให้เกิดประสิทธิภาพอันสูงสุดแล้ว จำเป็นต้องผสมผสานเข้ากับประสบการณ์ในเชิงลึกของธุรกิจและอุตสาหกรรมที่ผู้สอบบัญชีมีความรู้ความเข้าใจตามข้อกำหนดของมาตรฐานการสอบบัญชีที่เกี่ยวข้องด้วยเช่นกัน


อ้างอิง :
https://www.ey.com/en_gl/audit/innovation
https://www.ey.com/en_gl/assurance/how-audit-can-benefit-from-a-dive-into-deep-data
https://www.ey.com/en_gl/assurance/how-ai-will-enable-us-to-work-smarter-faster
https://www2.deloitte.com/za/en/pages/audit/solutions/smarter-audits.html
https://www2.deloitte.com/za/en/pages/audit/topics/audit-innovation.html
https://www.accountingcpd.net/Drone_technology_in_audit
https://www.ledgerinsights.com/ey-blockchain-audit/

โดย..นายกิตติ เตชะเกษมบัณฑิตย์
บริษัท สำนักงาน อีวาย จำกัด
คณะอนุกรรมการมาตรฐานด้านการสอบบัญชีและเทคนิคการสอบบัญชี
กรรมการ ในคณะกรรมการวิชาชีพบัญชีด้านการสอบบัญชี




โพสต์เมื่อ :
1 มิ.ย. 2563 13:55:32
 10301
ผู้เข้าชม
สร้างเว็บไซต์สำเร็จรูปฟรี ร้านค้าออนไลน์